Nu iedereen het stilaan gewoon wordt dat zaken digitaal worden afgehandeld, lijkt het dringend tijd om ook de juridische leemtes uit dat proces te halen. TTPO, Trusted Third Party Officer, wil de juridische tegenstelbaarheid van e-verkeer verzekeren. 

"We zijn nu drie jaar bezig. We hebben alle mogelijke academische, juridische, publiek en private partijen gesproken. We hebben een bijzonder zware inspanning gedaan om naar iedereen te luisteren. Nu is het tijd om onze oplossing naar buiten te brengen", zegt gerechtsdeurwaarder Patrick Van Buggenhout, die ooit nog aan de wieg stond van het e-gerechtsdeurwaardersplatform. Hij is ook de architect van het concept dat hij 'TTPO' noemt, Trusted Third Party Officer. Het idee is naar eigen zeggen een geperfectioneerde variant van het bestaande 'trusted third party'-securityconcept: een derde partij die bepaalde gegevens, sleutels en certificaten onder toezicht en vaststelling van het openbaar ambt in bewaring  laat  nemen en toegang laat verlenen wanneer nodig. Een voorbeeld  van een trusted third party  is pakweg een Certipost, die (als 'trusted third party') o.a. de certificaten voor de Belgisch eID-kaart beheert. Volgens Van Buggenhout zit er echter altijd een gat in het klassieke ttp concept. "Je moet een contract sluiten met zo'n trusted third party. Daardoor verliest die juridisch gezien eigenlijk zijn 'vertrouwde' status en wordt het een betrokken partij. Net dat wilden wij aanpakken."

TTPO geeft daarom  een eenvoudige, maar essentiële rol aan een openbaar ministerieel ambtenaar (lees: een gerechtsdeurwaarder of notaris). Vanuit die juridische rol is die per definitie onafhankelijk en objectief en kan die dus ook reële authenticiteit verlenen aan digitaal verkeer. "De basis is het IATIS-principe voor digitaal verkeer: identificatie en authenticatie van verzender en ontvanger en timestamping, verzekering van de integriteit en storage van de data. Voor identificatie en authenticatie hebben we tools als de eID. De openbaar ambtenaar staat in voor  timestamping, integriteit en opslag van de verzonden gegevens", legt Van Buggenhout nog uit.

Ei van Columbus

Hoe gaat zoiets nu praktisch in z'n werk? Want dit geen vaag ideetje. Het TTPO-platform is  volledig operationeel. Praktisch bekeken is de firma AOD - met Van Buggenhouts partner Godfried van de Perre als zaakvoerder, een man met heel wat contacten in de juridische, politieke en culturele wereld - eigenaar van het concept. AOD werkt op technisch vlak samen met UnifiedPost en Inventive Designers (Intelli Stamp) en uiteraard met eender welke openbaar ministerieel ambtenaar.

Via AOD, UnifiedPost of eender welke andere toekomstige reseller vraag je je TTPO-registratie aan. "Je kan dan aangeven welke notaris of gerechtsdeurwaarder zal instaan voor jouw data. Nog objectiever is zelfs dat je helemaal niet weet welke openbaar ambtenaar voor jou werkt. Die openbaar ambtenaar zorgt voor een 'wall of trust' rond jouw dataverkeer. Vanaf dat moment is er in jouw digitale verkeer  altijd zekerheid over wie de verzender en wie de ontvanger is, over de tijdstippen van versturen, ontvangen en openen van de bestanden, over eventuele aanpassingen in de oorspronkelijke documenten en over de opslag gedurende een zelfgekozen periode." Bij uitbreiding wordt er zelfs in een eigen 'ttpo'-emailadres voorzien voor jou en je contacten, om het gesloten circuit volledig te maken.

De geperfectioneerde versie van een elektronische aangetekende zending dus? Van Buggenhout schudt heftig nee. "De wetgeving rond elektronische aangetekende zending zit in de diepvries. Het is daarom belangrijk te onderstrepen: het TTPO-concept is geen postdienst. Nee, AOD heeft een koppeling gelegd met de 'mechaniek'  van een groot gespecialiseerd bedrijf - UnifiedPost - en  zet daar via de onlosmakelijke samenwerking met een openbaar ambtenaar een 'wall of trust' rond. Maar met het product 'trusted mail plus'  wordt wel het equivalent van de functionaliteit van een elektronische aangetekende zending geleverd. De Raad van State zegt: indien de wet niet voorschrijft dat het een aangetekende zending moet zijn op straffe van nietigheid en je kan aantonen door elk ander  middel van transport dat je aan dezelfde voorwaarden voldoet, kan niemand dat middel aanvechten." Het ei van Columbus, zo noemt Godfried van de Perre het: "Je transponeert de wettelijke kracht van de openbaar ambtenaar naar het digitale landschap."

Goedkoper

Van Buggenhout en van de Perre gaan ervan uit dat het snel kan gaan met TTPO, ook omdat de kosten tot zeker een derde lager liggen dan bij traditionele briefwisseling. "Mocht dit systeem worden toegepast bij Justitie, zo hebben we uitgerekend, zou dit een RoI opleveren tussen de 12 en 15 miljoen euro per jaar." Het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen gaat het concept al aanbieden voor zijn 40.000 leden. Er zou grote interesse zijn vanuit steden en gemeenten, om bijvoorbeeld digitaal akten te kunnen afleveren. Een grote verzekeringsmaatschappij denkt eraan om al haar polissen via een eigen TTPO-omgeving digitaal te gaan versturen. Toch willen de twee initiatiefnemers zich niet uitspreken over wat hun idee zou kunnen opbrengen. "Natuurlijk zal het concept zich moeten rendabiliseren, maar het is vooral ontwikkeld vanuit een maatschappelijke gedachte", aldus van de Perre. 

Stefan Grommen, Datanews, 25 mei 2012, p. 23